Shocking: meer dan de helft van de ADHD-'feitjes' op TikTok zijn niet waar

Body & Mind

Shocking: meer dan de helft van de ADHD-'feitjes' op TikTok zijn niet waar

Noortje Luijk
Door

Noortje Luijk

Gepubliceerd op

10 december 2024 om 13:00

Gepubliceerd op

10 december 2024 om 13:00

Heel TikTok staat er vol mee: filmpjes over ADHD. Als we ons algoritme moeten geloven, hebben we gillende, gierende ADHD. Maar hoe betrouwbaar zijn de filmpjes die ons worden voorgeschoteld? De Universiteit van Groningen dook in de ADHD-rabbithole op TikTok – heel fijn, dat scheelt ons weer doomscrollen en vierkante ogen.

Houd je vast, want het resultaat is shocking: uit het onderzoek blijkt dat 55 procent van de TikToks over ADHD onjuist is.

ADHD of toch niet? Ergens weten we wel dat TikTok niet dé plek is voor een betrouwbare diagnose. Maar na het zoveelste herkenbare filmpje met ADHD-kenmerken slaat de twijfel toe. Want moodswings of vermoeidheid? Daar heb je weleens last van. Flink wat gescrol, een lamme duim en honderd ADHD-kenmerken later ben je overtuigd: dit heb ik. Zit je eenmaal op ADHD-Tok, dan krijg je meer en meer content over dit onderwerp. Tot je bijna niet anders kunt dan geloven in je vers-van-de-pers zelfdiagnose.

Psycholoog Najla Edriouch merkt steeds vaker dat mensen zichzelf al een diagnose hebben gegeven die eigenlijk helemaal niet klopt. In een uitzending van Kassa vertelt ze: 'Op sociale media wordt vaak alleen naar bepaalde kenmerken gekeken, zonder stil te staan bij waar die vandaan komen. Als psychologen en psychiaters kijken wij juist wel naar die achterliggende oorzaken.' Niet onbelangrijk, want je ADHD-symptomen kunnen ook een andere oorzaak hebben, zoals stress of slaaptekort.

Deze ADHD-TikToks kloppen voor geen meter Of we voorbeelden hebben van deze onjuiste ADHD-info? Zeker weten. Onderzoeker Wietse de Vries bekeek de honderd populairste TikTok-video's en bestudeerde in hoeverre de symptomen op je TikTok-tijdlijn kloppen met de officiële criteria voor ADHD. Was je je focus even kwijt? Dan herinneren we je graag aan de shocking uitslag: meer dan de helft van de info over ADHD op TikTok klopt niet. Meer. Dan. De. Helft.

Lees ook: Hoe bedoel je dating apps werken niet? Deze beroemde koppels ontmoetten elkaar online

Fijn dat we je aandacht weer hebben. Houd die concentratie nog even vast, want in Kassa geeft Wietske een aantal voorbeelden van TikToks die onzin zijn. Hier komen ze:

ADHD-besluiteloosheid Urenlang door Netflix scrollen en maar geen keuze kunnen maken? Voor veel mensen is het heel herkenbaar, maar volgens Wietske is het geen ADHD-kenmerk. 'Dan kunnen we het dus ook geen ADHD noemen,' zegt ze.

ADHD-paralysis Je moet vandaag de was doen, een deadline halen, koken, kerstcadeautjes halen, en je hoofd is een rommeltje. Dus wat doe je? Helemaal niks. Zo overweldigd raken door taken of gedachten dat je niks gedaan krijgt, is geen officieel ADHD-criterium. 'Er zijn vast mensen met ADHD die dat gevoel wel hebben, maar er zijn ook mensen die geen ADHD hebben en zich soms zo voelen,' legt Wietske uit.

ADHD-tijdsblindheid Tijdsblindheid betekent dat je niet doorhebt hoeveel tijd er voorbijgaat als je ergens mee bezig bent. Je ziet het vast al aankomen, maar volgens Wietske is ook dit geen ADHD-kenmerk. 'We zien wel dat mensen met ADHD soms moeite hebben om op tijd te komen, maar dat betekent niet per se dat ze niet doorhebben hoeveel tijd er verstreken is,' vertelt ze.

Negatief zelfbeeld Wietske legt uit dat het beeld van ADHD steeds verder wordt opgerekt door dit soort video’s, waardoor meer mensen zich erin zullen herkennen. Dit is niet zonder risico: 'Een diagnose die niet klopt, kan een negatieve invloed hebben op je zelfbeeld. Diagnoses worden vaak gebruikt voor stoornissen; mensen gaan dan denken dat er iets mis is met hun gedrag,' legt ze uit.

Is je diagnose zelf gesteld en mede mogelijk gemaakt door TikTok? Dan kan het zomaar zijn dat er iets anders aan de hand is. 'Als je zo’n filmpje hebt gezien en jezelf niet goed laat onderzoeken, kan dat ervoor zorgen dat je de juiste hulp misloopt,' voegt Najla toe.

ADHD-Tok: dit heb je er wél aan Geen zorgen, ADHD-Tok is niet alleen onzin. Denk aan informatieve video's over ADHD bij vrouwen, praktische tips om op tijd te komen, of je huis opgeruimd te houden. Heb je een ADHD-diagnose, lijkt alles om je heen in chaos te veranderen en kom je voor de honderdste keer te laat? Dan kan dat nogal frustrerend zijn, want je deed écht je best. De TikToks kunnen helpen om je tekortkomingen te accepteren en op een vriendelijkere manier naar jezelf te kijken.

Herken je jezelf in de TikTok-video's en belemmeren de klachten je in het dagelijks leven? Bespreek het dan met een deskundige. Inderdaad, we zijn groot fan van DIY's, maar het stellen van een diagnose? Dat kunnen we beter aan professionals overlaten.

delen
Noortje Luijk

Noortje (2000) stagiair bij &C, dol op diy-projecten en knutselt haar hele interieur bij elkaar. Als je een creatieve oplossing zoekt, ben je bij haar aan het goede adres. Let op: de rommel en chaos die ze daarbij achterlaat mag je wel zelf opruimen.

Meer lezen van Body & Mind

Meer van deze auteur