Robbert Rodenburg deelt zoektocht in documentaire God, ik ben gay: 'De confrontatie aangaan, was moeilijk'

Morgenavond kan iedereen jouw documentaire bekijken. Hoe is het om zoiets kwetsbaars met de wereld te delen? 'Het is heel spannend en gek. Bij Open Kaart en de programma's die ik presenteer, ligt de focus altijd op een ander. Dat vind ik een lekkere positie om in te zitten, maar nu gaat het over mij en is het ook nog eens heel persoonlijk. Het is bijna een soort therapie op beeld. Ik ben behoorlijk zenuwachtig en zit in spanning af te wachten op alle reacties, maar ik vind het belangrijk dat erover geaardheid en het geloof wordt gepraat. Ik hoor mensen wel eens zeggen: 'Daar gaan we weer, wéér dit onderwerp' of 'We zijn toch heel ver?'. Maar de afgelopen jaren zijn er rapporten naar buiten gekomen waarin staat dat we helemaal niet in een stijgende lijn zitten qua acceptatie.'

Hoe is het idee om deze documentaire te maken ontstaan? 'Toen ik op mijn achttiende naar Amsterdam verhuisde, dacht ik: ik ga door met mijn leven, ik blijf niet in het verleden hangen. Toch merkte ik dat bepaalde situaties veel emoties opriepen. Een tijd terug annuleerde een christelijke band een optreden, omdat de predikant die de avond leidde gay was. Dan word ik zo getriggerd en boos, omdat daar toch weer die vorm van afwijzing inzit. Tegelijkertijd denk ik op zo'n moment: jeetje, waarom doet mij dit zoveel? Ga gewoon door, move on. Vorig jaar zat ik niet lekker in mijn vel en toen ik met een psycholoog praatte, merkte ik dat veel dingen waar ik tegenaan liep terug te herleiden waren naar mijn jeugd. Heel veel dingen staan natuurlijk in verband met de jaren waarin je opgroeit en jezelf vormt, maar ik merkte dat ik dit aan wilde gaan en moest onderzoeken. Ik dacht: moet ik dit niet gewoon doen met een camera? Best een gekke keuze, maar op die manier kan ik misschien ook mensen helpen. Ik krijg ontzettend veel berichten van jongeren die zeggen dat ze in een gelijke situatie zitten en niet weten hoe ze ermee om moeten gaan.'

Lees ook: Robbert Rodenburg over kinderwens: 'Ik heb in mijn telefoon een lijst met namen'

Wat vond je het meest confronterend tijdens de opnames? 'Het gesprek op mijn oude middelbare school, ik stond voordat het gesprek begon helemaal te trillen. Het was überhaupt lastig om terug te gaan naar die plek, en ik wilde mezelf ook niet opnieuw laten raken. De confrontatie aangaan en vertellen hoe ik me daar als tiener voelde, was lastiger dan ik van tevoren had gedacht. Toen ik daar voor die docenten stond, voelde ik mezelf weer veertienjarige Robbert.'

Hebben ze je opnieuw geraakt? 'Ik ben wel geraakt en ik vind het dan ook een moeilijk stuk om terug te kijken. In principe zeiden ze weer dat ze vinden dat er geen relatie moet plaatsvinden tussen mensen van hetzelfde geslacht. Ik merkte aan mezelf dat ik in control probeerde te blijven, maar dat het me niet helemaal lukte en ik in mijn emoties schoot. Dat is natuurlijk ook logisch, ik vind heel veel van de school en ik vind dat het beleid niet is zoals het hoort te zijn.'

Had je deze reacties van tevoren verwacht? 'Ik had gehoopt dat ze waren bijgedraaid, maar heel eerlijk? Ergens verbaast het me niet. Het is natuurlijk niet leuk om te horen, maar het is fijn dat ik mijn punt heb kunnen maken. Ik heb gezegd wat het met mij heeft gedaan en wat er volgens mij moet veranderen op zo'n school.'

Op een gegeven moment vraag je jezelf in de documentaire af waarom je 'al die lades met teleurstellingen opentrekt'. Heb je tijdens de opnames wel eens gedacht: fuck it, ik kap ermee? 'Zeker. Ik heb Linda (Hakeboom, red.) een paar keer gebeld en gezegd: 'Ik kap ermee, het is goed zo'. Ik verloor soms uit het oog waarom ik deze documentaire aan het maken was. Nadat Linda me een week liet nadenken, besefte ik al snel dat het feit dat het zo ingewikkeld en confronterend is juist maakt dat deze documentaire hard nodig is. Dat gaf me motivatie om toch door te gaan.'

Wat heeft het maken van deze documentaire jou gebracht? 'Het is een groot cadeau aan mezelf, want het heeft me rust en closure gegeven. Ik heb alles kunnen zeggen tegen de mensen aan wie ik nog iets kwijt wilde. Niet alleen die middelbare school, maar ook aan de dominee en mijn ouders. Tegelijkertijd heb ik antwoorden gekregen. Ik twijfelde lang of ik het geloof achter me wilde laten. Dat was een struggle, ik dacht vaak: kan ik het achter mij laten als ik er niet in ben gedoken en er geen onderzoek naar heb gedaan? Nu kan ik zeggen dat het geloof niet voor mij is en dat ik er in deze fase van mijn leven geen plek voor wil maken.'

God, ik ben gay is donderdag 12 december te zien op NPO 3 om 20:25 uur en te streamen via NPO Start.