Entertainment
Deze vrouwen deden een uitvinding waar mannen de credits voor kregen
Gepubliceerd op
8 maart 2023 om 19:00
Bron / Fotografie
tekst Sanne Roes, beeld Shutterstock
Gepubliceerd op
8 maart 2023 om 19:00
Bron / Fotografie
tekst Sanne Roes, beeld Shutterstock
Ooit een mannelijke collega gehad die er met jouw idee vandoor ging? Voor veel vrouwen (helaas) heel herkenbaar. En al heel lang ook. De lijst van vrouwen uit de geschiedenis bij wie dit is gebeurd, is namelijk langer dan de treinrit van Groningen naar Maastricht. En da's lang.
Hoog tijd dus om die vrouwen te benoemen, en ze ein-de-lijk credits voor hun harde werk te geven, ter ere van Internationale Vrouwendag. Want het feit dat ál deze vrouwen moesten toekijken terwijl een ander met hun werk liep te pronken, is fokking frustrerend en gewoon te bizar voor woorden. Het heeft zelfs een naam: het Matilda Effect.
De geschiedenis is geschreven door mannen, maar had niet kunnen bestaan zonder déze intelligente en invloedrijke vrouwen:
Lees ook: Mannen zijn nou eenmaal het zwakkere geslacht, ook als het op hun woede beheersen aankomt
1. Mileva Marić (-Einstein) Mileva Marić was een Servische vrouw, geboren in het jaar 1875. Ze studeerde natuur- en wiskunde in Zurich, waar ze – je kent 'm wel – Albert Einstein ontmoette. De twee werden onafscheidelijk en studeerden uren samen. Einstein zei ooit zelfs niet zonder haar te kunnen studeren, omdat zij hem op het juiste pad hield. Ze was een uitstekende studente, maar een zure docent zorgde ervoor dat Marić niet slaagde omdat ze een vrouw was. Drie keer raden wie – met een stuk mindere resultaten – wel slaagde. Precies: Einstein. Marić werkte nauw met Einstein samen en loste moeilijke wiskundige vraagstukken voor hem op. Einstein publiceerde uiteindelijk al het werk op zijn eigen naam, en Marić heeft zelfs nooit haar diploma gekregen, dankzij die zure docent.
2. Rosalind Franklin Rosalind Franklin werd geboren in 1920 in Londen. Op 21-jarige leeftijd studeerde ze al af aan de Universiteit van Cambridge als natuurwetenschapper. Na de Tweede Wereldoorlog bestudeerde Franklin moleculaire röntgendiffractie, hier ontdekte ze voor het eerst de structuur van DNA. Een foto hiervan werd door haar collega Maurice Wilkins gedeeld met bioloog en concurrent James Watson. Hij gebruikte het beeld in zijn eigen onderzoek en publiceerde het werk van Franklin onder zijn eigen naam.
In 1958 stierf Franklin aan eierstokkanker, en in 1962 wonnen Maurice Wilkins, James Watson en natuurwetenschapper Francis Crick de Nobelprijs voor de Fysiologie en Geneeskunde. Rosalind Franklin werd niet genoemd.
Lees ook: De mannenpil boekt vooruitgang: wij maakten vast een pil-handleiding voor ze
3. Lise Meitner Lise Meitner, geboren in 1878, kwam uit een Joodse familie. Ze was natuurkundige, en studeerde met scheikundige Otto Hahn. De twee werkten nauw samen, voor wel dertig jaar, en deden onderzoek naar radioactiviteit. Omdat Oostenrijk in 1938 werd geannexeerd door Duitsland moest Meitner vluchten naar Zweden. De twee ontdekten samen 'nucleaire splijting' wat later tot the Manhattan Project heeft geleid. Maar sinds Meitner naar Zweden was verhuisd negeerde Hahn haar, en hij publiceerde het onderzoek zonder haar te benoemen. In 1944 won Otto Hahn de Nobelprijs voor Scheikunde. En raad eens? Lise Meitner werd niet genoemd.
4. Jocelyn Bell Burnell Jocelyn Bell Burnell werd in 1949 geboren in Noord-Ierland. Ze was natuurkundige, gespecialiseerd in radio-astronomie. Tijdens haar werk als onderzoeksassistent bij de Universiteit van Cambridge werkte ze aan een grote radiotelescoop, en in 1967 ontdekte ze radiopulses. Voor advies ging ze naar haar adviseur Antony Hewish. Na maanden van observatie kwamen ze erachter dat de radiogolven snel draaiende neutronensterren waren: pulsars. In 1974 won Antony Hewish een Nobelprijs voor de ontdekking. En zeg het maar mee: Jocelyn Bell Burnell werd niet genoemd.
5. De ENIAC Programmeurs In het jaar 1943 kregen zes vrouwen de taak om uit te vogelen hoe ze een machine moesten programmeren: de Electronic Numerical Integrator and Computer, ook wel de ENIAC genoemd. Het werd gebruikt tijdens de tweede wereldoorlog om trajecten van raketten te berekenen. De vrouwen waren Betty Holberton, Jean Jennings Bartik, Kay McNulty, Marlyn Wescoff Meltzer, Ruth Lichterman, en Frances Bilas Spence. Zij werkten als 'computers' en moesten ingewikkelde wiskundige berekeningen uitvoeren.
Toen de ENIAC aan de buitenwereld werd getoond in 1946 werden alleen de mannelijke uitvinders, John Mauchly en J. Presper Eckert, benoemd. De machine was het begin van de moderne computerprogrammering.
Lees ook: Deze eerlijke verhalen van vrouwen raken - beluister ze op Internationale Vrouwendag
Vergeet me niet Als je dacht dat we het hierbij zouden laten heb je het fout. Er zijn genoeg namen te noemen, dus we gaan nog even door. Pak vooral Google erbij en zoek deze vrouwen eens op, dat verdienen ze.
Wille Mae Thornton. Chien-Shiung Wu. Emmy Noether. Hedy Lamarr. Mary Jackson, Katherine Johnson en Dorothy Vaughan. Ada Lovelace. Esther Lederberg. Alice Ball. Ada Harris. Margaret Knight. Alice Guy. Elizabeth Magie. Nettie Stevens. Margareth Keane. Joan Clarke. Anna Arnold Hedgeman. Vera Rubin. Candace Pert. Anna Atkins. Mary Anning. Zelda Fitzgerald. Marion Donovon. Trotula of Salerno. Caresse Crosby. Marietta Blau. Theano of Crotone. Jeanne Baret. Mary Whiton Calkins. Gerty Cori. Marthe Gautier. Marian Diamond. Harriet Zuckerman. Frieda Romscheit-Robbins. Marie-Anne Paulze Laviosier. Mathilda Joslyn Gage. Denise Scott Brown. Marion Mahony Griffin. Margaret Steffin. Florence Deeks. Lee Krasner. Emilie Schindler. Mary Anderson. Grace Murray Hopper.
delen
Redactie
@andcgramDe &C-redactie bestaat uit enkel vrouwen en iedereen verzamelt wel iets. Katten, memes of dates bijvoorbeeld. Ze slurpen koffie alsof er levens vanaf hangen, verruilen het diner maar al te graag in voor een snackbox van de lokale friettent en dragen heus weleens wat anders dan pastel. Wees maar niet bang.