Yara is bang voor paprika's: 'In mijn hoofd zit een actie-reactie: als ik paprika's zie, ga ik dood'

Yara (26): 'Jep, ik ben dus bang voor paprika's. Klinkt gek hè? Ik weet het. Ik denk dat ik sinds mijn vijftiende met deze angst rondloop, al had ik er toen nog niet zo'n last van. Het begon een beetje als een afgunst en dat is door de jaren heen nogal geëscaleerd. Ik was een jaar of vier toen ik me verslikte in een stukje paprika, althans, dat is me verteld. Dat gesprek maakte onwijs veel indruk op me en twee maanden later, je gelooft het niet, verslikte mijn opa zich in een stukje paprika. Niks ernstigs, maar dat is het moment dat het voor mij is begonnen. Er klikte gewoon iets in mijn hoofd. Ik dacht: zie je nu wel, dit is al de tweede keer. Paprika is levensgevaarlijk.

Voorheen ging het vooral om het idee dat ik het moest eten. In mijn hoofd is het een feit dat als je paprika eet je dan doodgaat. Want het is natuurlijk niet echt een feit. Ik leef ook nog, haha. Alleen heeft het zich geleidelijk wel verder ontwikkeld. Eerst was het dus alleen de angst voor het eten van paprika, daarna werd het ook de bereiding in bijvoorbeeld kookprogramma's en nu kan ik het niet eens meer in de supermarkt zien. Dan voelt het alsof ik dood ga, alsof ik geen lucht krijg en stik. Nou ja, ik weet natuurlijk dat ik niet echt doodga, maar ik ga wel hyperventileren en daardoor voelt het alsof ik stik. Ik wordt duizelig en zie vlekken voor mijn ogen. Mijn enige gedachte is dan om zo snel mogelijk te vluchten. Ik kan alleen maar denken: ik moet hier weg.

Lees ook: Moesha heeft eetstoornis arfid: 'Ik eet alleen croissants en mariakoekjes'

Eigenlijk niet oké, besef ik me als ik dit zo vertel. Ik kan er alleen niks aan doen. Mijn grootste nachtmerrie is dat ik gedwongen wordt het te eten. Ik heb in mijn hoofd een actie-reactie zitten: als ik paprika's eet, ga ik dood. Het lijkt me gewoon afschuwelijk om dood te gaan door verstikking, dat je geen lucht meer krijgt en zo heel langzaam sterft. En ja, die gedachte is gewoon bij mij onvermijdelijk verbonden met het eten van paprika's.

Ik ben er dan ook helemaal op ingespeeld. Ik weet bij mij in de buurt van elke supermarkt exact waar paprika's liggen en ik vermijd ze dan ook koste wat kost. Ik loop er altijd met een grote bocht omheen en zorg meestal dat er mensen met me meegaan die voor mij de groenten kunnen pakken. Als er geen mensen met me mee kunnen, kan het zijn dat ik soms dagen achter elkaar geen verse groenten eet. Bij de Coop bij mij om de hoek weten de medewerkers overigens wel van mijn angst. Dus als er niks anders op zit, kan ik hen ook altijd vragen om bijvoorbeeld twee courgettes voor me te pakken zodat ik dat zelf niet hoef te doen.

Er zijn momenten geweest dat ik een paniekaanval in de supermarkt kreeg. Ik wilde proberen om gewoon iets in het groenteschap te pakken - omdat ik dacht dat ik het wel aankon. Uiteindelijk belandde ik hyperventilerend in het kantoortje van de filiaalmanager met drie medewerkers om me heen die me probeerden te kalmeren. Het lastige is dat in mijn werkelijkheid paprika's gewoon levensgevaarlijk zijn. Ergens is er wel een stemmetje in mijn hoofd dat zegt dat het irrationeel is en dat er dagelijks miljoenen mensen zijn die het probleemloos eten. Alleen het lijkt echt alsof dat een fluisterstemmetje is en dat kan natuurlijk nooit op tegen het gebrul van de angst.

Lees ook: Voor de duvel wél bang: waarom denken we toch altijd al onze angsten te moeten overwinnen?

Ik wil er van de ene kant echt vanaf komen. Als je me zou zeggen 'voor tienduizend euro ben je er morgen vanaf', zou ik het zo doen. Van de andere kant is het voor mij echt een hel op aarde om paprika's te moeten eten, dat heb ik er gewoon niet voor over.

De meeste mensen in mijn omgeving weten van mijn angst, maar het uitleggen aan onbekenden is altijd een dingetje. Laatst had ik nog een date met een jongen. Ik had niet gelijk over mijn angst verteld, want dat is niet iets wat je tijdens de eerste date van de daken schreeuwt. Je raadt het al: hij had een gerecht met paprika gekookt. Toen ik uitlegde waarom ik het niet kon eten, lachte hij me recht in mijn gezicht uit en haalde hij er allerlei internetbronnen bij. Tja, als het zo makkelijk was dan was ik jaren geleden al van mijn angst af. De avond eindigde met tranen en een hoop onbegrip van zijn kant.

Tegen zulke mensen wil ik zeggen: ben je bewust van het feit dat je een angst niet minder kan maken. Ik kan het niet meer bijhouden hoe vaak mensen tegen mij zeggen dat er niks is om bang voor te zijn. Dat is goedbedoeld, maar het helpt niet. De angst gaat er niet van weg. Het beste wat je kunt doen om iemand te steunen is om gewoon begrip te tonen voor de situatie. Hoe vreemd het ook is.'