Lichaamstaalexpert Isabelle weet raad: hoe kun je je lichaamstaal inzetten op de werkvloer?

De grote vraag van deze week: hoe kun je jouw lichaamstaal inzetten op de werkvloer?

Wat kun je doen als je het moeilijk vindt om assertief en zelfverzekerd over te komen op de werkvloer? 'Als je dat moeilijk vindt, komt dat doordat je je ongemakkelijk voelt. Dan werp je als het ware een barrière op met je armen of benen, of met je laptop of beker. Je zorgt dat er iets is waar je achter kunt verschuilen. Als je merkt dat je dit doet, moet je zorgen dat je die laptop even dichtklapt of je armen ontspant. Hierdoor krijg je een open houding en belemmer je jezelf minder.'

Is dat het enige wat je doet als je je ongemakkelijk voelt? 'Nee, iemand gaat ook heen en weer wiegen, en dat is niet echt handig want dat komt onprofessioneel over. Tijdens een presentatie bijvoorbeeld, kun je daar goed op letten. Ook zullen de lippen naar beneden trekken waarna iemand erop gaat bijten. Dan kun je beter zorgen dat je glimlacht. In de handen wrijven is ook een heel duidelijk teken van ongemak.'

Hoe zorg je ervoor dat je dit afleert? 'Daar bestaat een hele handige truc voor. Doe een haarelastiekje om je pols. Als je merkt dat je een van bovenstaande handelingen doet, trek je even aan dat elastiekje, waardoor het tegen je pols aan komt. Dat doet pijn, maar je moet het jezelf gaan afleren. Als je dit doet krijg je ook door hoe vaak je die handelingen doet, en wanneer. Op dat moment kun je jezelf trainen om een lach op te zetten of om aandachtig te kijken, en dan kom je veel professioneler en kalmer over. Fijn is het niet, maar handig is het zeker.'

Wat kunnen vrouwen eigenlijk leren van de lichaamstaal van mannen op werkgebied 'Mannen zijn meer geoefend op de werkvloer. Er heerst namelijk in veel gevallen nog een mannencultuur op werk. Dat komt doordat vrouwen van nature meer zoeken naar harmonie en ze zijn socialer, mannen zijn vaak dominanter. Dit heeft allemaal met de natuur te maken, daar kunnen we niks aan doen. Maar dit zie je wel terug in het oogcontact. Vrouwen maken sociaal oogcontact, dan kijken ze van de ogen naar de mond en weer naar de ogen. Dit valt trouwens niet op, dat gaat echt heel snel. Dominante mannen gebruiken een blik waardoor de ander zich gelijk onderdanig voelt.'

Lees ook: Lichaamstaalexpert Isabelle weet raad: hoe zie je of jouw date interesse in je heeft?

Kunnen ze dat met één blik al voor elkaar krijgen? 'Zeker. Maar dat kun je zelf ook aanleren. Wat ze doen is dat ze van oog, naar voorhoofd en weer naar oog kijken. Dit heb je helemaal niet door, maar ze kijken als het ware letterlijk op je neer. Als je dit wil leren moet je dat héél goed oefenen. Doe dat eerst thuis, vertel het wel aan je partner en/of kinderen. Vervolgens oefen je dit bij familie en vrienden, waarschuw ze wel weer even. Als je het echt goed onder de knie hebt, kun je het bewust gaan inzetten.'

Op welke momenten kunnen we dit dan inzetten? 'Dit kun je doen tijdens vergaderingen of presentaties, of wanneer je merkt dat iemand jou afkapt. Heb je een collega die jouw idee steelt? Of een manager die jou onrechtmatig op je plek probeert te zetten? Pas de blik dan toe in combinatie met rustige beargumentering of een glimlach, en diegene zal zich kleiner gaan voelen, zonder precies te weten waarom. Ik pas het zelf ook weleens toe, dan neemt iemand me ineens serieus. It’s magic, haha.'

Zijn er ook situaties waarop je deze truc juist niet moet inzetten? 'Ja, genoeg. Tijdens een sollicitatiegesprek wil je dit bijvoorbeeld helemaal niet doen. Jij wil heel graag de baan, dan is de eerste indruk het belangrijkst en wil je jouw toekomstige baas niet kleineren. Als je aankomt moet je de omgeving goed in je opnemen, en neem ook een ontspannen houding aan. Glimlach altijd, ook al heb je rotweer achter de rug. Word je geroepen, houd dan al je spullen in je linkerhand zodat je met je rechterhand iemand een hand kunt geven.' 

Wat nou als ik van de zenuwen plakhanden heb? 'Dat wil je graag voorkomen, want dan merkt de ander gelijk dat je nerveus bent. Deodorant is dé oplossing. Spuit wat deo op je handen en wapper ze droog, deo gaat namelijk transpiratie tegen. Zo heb je geen klamme handen meer.'

Lees ook: Lichaamstaalexpert Isabelle weet raad: Is je relatie nog goed? Zo nee, hoe los je het op?

Kun je tijdens het sollicitatiegesprek aan lichaamstaal zien hoe goed het gaat? 'Ja! En daar kun je gebruik van maken. Als iemand naar voren leunt vindt diegene iets interessant, en als iemand iets juist niet leuk vindt leunt ‘ie naar achteren. Daar kun je op inspelen. Stel, je vertelt dat je in het weekend hebt getennist, en degene die jou interviewt leunt ineens naar voren, kun je er verder op in gaan: ‘Tennissen jullie ook?’ Maar als je over je oude werk aan het vertellen bent en ze gaan achterover leunen, weet je dat je moet afronden.'

Kun je het bij je collega’s aflezen als ze niet goed in hun vel zitten? 'Stress kun je heel goed zien. Als je collega achter zijn/haar/hun computer zit en een deadline moet halen, straalt dat als het ware van diegene af. Z’n spieren zijn gespannen, schouders zijn opgetrokken en de wenkbrauwen gefronst. Ook is diegene kortademig en heeft geen oog voor de omgeving. Dan weet je: die zal ik effe met rust laten, zo houd je die werkrelatie goed.'

Nu je het zegt, die werkrelatie is natuurlijk hartstikke belangrijk. Kun je die bevorderen met lichaamstaal? 'Ja, en aandacht is een hele belangrijke. Dat klinkt makkelijk, haha, maar het is wel zo. Door je te richten op iemand als diegene praat, en niet op je werk gefocust te blijven, voelt die zich meer gewaardeerd. Breng ze af en toe koffie of thee en trap ook een lolletje. Dan krijg je ook minder conflicten.'

Hoe is zo’n werkconflict op te lossen met lichaamstaal? 'Het liefst wil je een conflict al tegengaan voordat het uit de hand loopt. Dat de spanning oploopt zie je wanneer iemand z’n lippen strak trekt en als de lippen dunner worden. Dat is een heel betrouwbaar teken dat iemand boos wordt, en het gebeurt nog voordat diegene zelf door heeft dat ‘ie boos is. Op dat moment kun jij een pauze inlassen, tijdens een vergadering bijvoorbeeld. En je moet natuurlijk je werk gewoon goed doen, haha.'

Isabelle van de Nadort is psycholoog human behavior en specialist in non-verbale communicatie. Van jongs af aan leerde ze al van haar vader hoe ze de lichaamstaal van anderen kon lezen, en sinds haar eenendertigste begon ze zich er ook door middel van studies in te verdiepen, waardoor ze het inmiddels haar werk heeft kunnen maken. In 2019 bracht ze haar eerste boek uit, en ook is ze te benaderen voor lezingen en consulten.