Journalist Tara Stokdijk vond de scheiding van haar ouders best een klap in het gezicht. Ze kreeg opnieuw zo'n pets in de smoel toen ze erachter kwam dat haar kans op een scheiding nu ook groter is. Ze vraagt zich af: hoe dit tij te keren? Voor &C's decembernummer zocht ze het uit, en je leest hier een preview.

Toen ik 23 was, gingen mijn ouders scheiden. Ik had al een eigen leven, inclusief grotemensenbaan en een vriend met wie ik op het punt stond samen te gaan wonen. Toch voelde het alsof mijn hele fundament aan diggelen werd geslagen. Het gezin waarin ik opgroeide was mijn basis. Wat was daar nu nog van over? Alles wat altijd vanzelfsprekend was, voelde niet meer vanzelfsprekend. Ik maakte me zorgen. Ik kon niet in de hoofden van mijn ouders kijken. Ging het wel echt goed met ze, zoals ze zeiden? Konden we elkaar nog blijven zien, allemaal tegelijk? Of viel de familie nu uiteen? Kerst stond voor de deur. Het idee dat iemand dan alleen zou zijn, brak mijn hart. En wat als een van de twee een nieuwe relatie zou krijgen? Zou de ander dan erg gekwetst zijn? Onze gezinssituatie was altijd stabiel en duidelijk geweest. Mijn hoeksteen en mijn vangnet. Nu stond alles op losse schroeven.

Lees ook: Co-ouderschap na de scheiding: handig in de praktijk, maar de hel in realiteit?

Met de tijd werden al mijn vragen beantwoord. Alles kon nog samen en niemand bleef alleen. En ja, het ging echt goed met ze. De zorgen maakten plaats voor geruststelling. Inmiddels zijn we jaren verder. Ons gezin voelt weer stabiel en duidelijk, alleen nu in een andere vorm. Ik heb geluk gehad. Er is me een kindertijd met twee huishoudens bespaard gebleven. Een jeugd van iedere dinsdag naar mama en iedere vrijdag naar papa. Die dans ben ik ontsprongen. Ik was al 23 en ja, het was even een klap in het gezicht, maar de boel kwam snel weer op z'n pootjes terecht.

Grote impact Bij mijn leeftijdsgenoot Kim* (30) verliep dat allemaal iets anders. Haar ouders gingen uit elkaar toen ze nog maar acht maanden oud was. 'Ontzettend cliché: mijn vader ging vreemd met de buurvrouw. Mijn moeder kreeg al snel een nieuwe vriend, met wie ze drie jaar lang een knipperlichtrelatie had. Toen die relatie uitging, hebben mijn ouders het nog samen geprobeerd. Ook dat liep niet goed, waardoor ik mijn vader op mijn vierde opnieuw zag vertrekken. De eerste keer was ik nog een baby, maar deze keer had het een enorme impact op me. In die periode begon ik op de basisschool. Een spannende tijd, waarin ik veel behoefte had aan een stabiele thuisbasis. Die had ik niet. Ik kreeg last van nachtmerries door alle spanning, waardoor ik overdag doodop was.'

De ouders van Kim hadden co-ouderschap over haar en haar oudere broer. Er werden schema's gemaakt vol ophaaltijden, maar die hielden nooit lang stand. 'Dan had papa ineens weer een relatie met een vrouw met kinderen, waardoor het schema op haar gezin moest worden afgestemd. Of dan wilde mama drie weken op vakantie met haar nieuwe vriend. Het voelde alsof het ze niks kon schelen wat ik daarvan vond, alsof ik niet belangrijk was. 

Als gevolg daarvan gedroeg ik me op school heel opstandig. Ik wilde gezien worden. Ik was vervelend tegen de leraren en pestte andere kinderen. Een schreeuw om aandacht waar ik zelf ook onder leed, want mijn slechte gedrag was terug te zien op mijn rapport. Ik begon een hekel te krijgen aan school en dat is altijd zo gebleven. Ik heb nooit mijn best gedaan en later ook geen enkele studie gevolgd, omdat ik er zo snel mogelijk van af wilde zijn. Als ik in mijn basisschooltijd een fijne thuissituatie had gehad, was dat misschien wel heel anders gegaan.' 

Lees ook: Zullen we geen vrienden blijven? Zo verbreek je een vriendschap

Hoewel Kim dus heeft gezien dat het behoorlijk rommelig kan lopen in een gezinsleven, heeft ze nooit over het moederschap getwijfeld. 'Ik wilde jong moeder worden en mijn kinderen wél een stabiele basis bieden. Op mijn 25ste kreeg ik een zoontje, twee jaar later werd zijn zusje geboren. Met hun vader ben ik al acht jaar samen. We vormen een fijn, stabiel gezin.' Kim en haar partner zijn net zo lang samen als mijn vriend en ik. Acht jaar is al best een poos, maar toch hebben we wat te vrezen. Kim een beetje meer dan ik. 

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat kinderen met gescheiden ouders ruim twee keer zo veel kans hebben om zelf ook te scheiden of hun relatie te beëindigen. Als beide partners gescheiden ouders hebben, is de kans op een relatiebreuk nog hoger. De kans dat een koppel uit elkaar gaat is dan meer dan vijftig procent. Dat is drie keer vaker dan bij paren zonder gescheiden ouders. Waarom Kim een beetje meer moet vrezen dan ik? Omdat leeftijd ook meespeelt. Hoe jonger je was toen je ouders uit elkaar gingen, hoe groter de kans dat je zelf ook een scheiding meemaakt. Volgens het onderzoek van het CBS scheidt bijna de helft van de mensen die jonger dan vijf waren toen hun ouders uit elkaar gingen zelf binnen twintig jaar. Bij degenen die al volwassen waren toen hun ouders uit elkaar gingen, is dit minder dan veertig procent.

Wantrouwen Mariëlle Veldhuisen is integratief kindercounselor en begeleidt kinderen en hun ouders bij een scheiding. Veldhuisen weet als geen ander wat een scheiding met een kind doet, ook uit eigen ervaring. Zelf heeft ze haar hele leven last gehouden van de scheiding van haar ouders. 'Mijn ouders gingen uit elkaar toen ik zeven was. Het was een zeer complexe scheiding, waarna ik meerdere periodes geen contact met mijn vader heb gehad. Ik heb op jonge leeftijd al een verzorgende rol voor mijn moeder op me genomen en financieel hadden we het niet breed.' 

Lees ook: Poenpraat: 'Vlak na mijn scheiding was ik bang dat ik het in mijn eentje niet zou redden'

De scheiding van haar ouders had veel impact op haar eigen liefdesleven: 'Ik heb nooit het voorbeeld van een gezonde partnerrelatie gehad. Daarnaast kon ik niet op mijn vader vertrouwen. Hij beloofde me van alles, maar kwam het negen van de tien keer niet na. Later in relaties merkte ik hoe wantrouwig ik hierdoor was geworden. Ik had soms buikpijn van de onzekerheid en vroeg mijn partner steeds om bevestiging, maar ik kon me ook ineens zogenaamd heel onverschillig of boos gedragen. Allemaal uit angst om hem kwijt te raken. Ik heb echt moeten leren hoe je normaal communiceert in een relatie. Dat je problemen uit kunt praten, in plaats van gelijk de stekker eruit te trekken.' Volgens Veldhuisen wordt bij een scheiding een oerangst van de mens geraakt: verlating. 'In mijn geval zorgde dat ervoor dat ik mijn partners liever zelf verliet dan dat ik werd verlaten. Ik wilde dat gevoel niet nog een keer ervaren.'

De impact van een scheiding op een kind kan dus enorm zijn, maar hoe zit dat als je ouders pas uit elkaar gaan als je al volwassen bent?

Het antwoord op die vraag, maar ook hoe je ervoor waakt dat een scheiding een negatieve impact op het toekomstige liefdesleven van je kind heeft, en wat jij als kind van gescheiden ouders kunt doen? Dat en meer lees je in het hele verhaal dat in &C's decembernummer staat te shinen. Deze nieuwste editie ligt nu in de winkel, maar haal je ook gewoon hier online - wel zo makkelijk: