
Body & Mind
Wacht effe: kun je met dit middel de gaatjes in je gebit écht zelf herstellen?

Gepubliceerd op
2 maart 2025 om 12:00
Bron / Fotografie
fotografie Anne-Claire de Breij
Gepubliceerd op
2 maart 2025 om 12:00
Bron / Fotografie
fotografie Anne-Claire de Breij
Gaatjes boren en vullen bij de tandarts is voor de meesten geen favoriete bezigheid. Toen we een video tegenkwamen waarin iemand vertelde dat er manieren bestaan om zelfstandig je gaatjes te helen, werden we daarom gelijk enthousiast. Maar, klopt dat eigenlijk wel?
Want eerlijk gezegd klink het ook te mooi om waar te zijn. Door de ingrediënten van een bepaalde kauwgom kun je het proces van ontwikkelende gaatjes in je tanden omkeren, en ze zo zelfs helen, beweert de beste man op TikTok. Hij benoemt een aantal moeilijk klinkende ingrediënten (xylitol, nano-hydroxyapatite) en vertelt hoe dit het enorm slechte gebit van een kind heeft geheeld. 'Deze shit werkt echt,' zegt hij in de video, 'want ik kauw er nu zelf ook op, kijk maar.'
Lees ook: Cola, rode wijn of koffie: dit doen je favoriete drankjes met de kleur van je tanden
Als je googelt hoe je zelf gaatjes (ook wel cariës genoemd) kunt herstellen, zijn er ook een aantal remedies te vinden. Zo beweert WikiHow dat supplementen met vitamine D, een ouderwetse lepel levertraan en/of mineraliserende tandpasta wondermiddelen zijn om gaatjes in het gebit te helen. Maar we weten ook: het internet is misleidend, en voor dit soort medisch advies kun je het beste bij professionals aankloppen. We belden met dr. Catherine Volgenant; tandarts, onderzoeker en universitair hoofddocent op ACTA (Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam), en expert op het gebied van cariës en preventie.
Wat is waar? 'Toen ik die TikTok-video zag, heb ik hard gelachen,' vertelt Volgenant. 'Wat te mooi om waar te zijn klinkt, is vaak ook te mooi om waar te zijn.' Of je nou wel of niet zelf gaatjes kunt herstellen, ligt volgens haar aan wanneer je iets echt een gaatje noemt. 'Als er echt tandmateriaal weg is, en je fysiek een letterlijk gat hebt, is dat heel moeilijk om zelf weer te herstellen. Je lichaam kan er niet zelf meer tand overheen laten groeien - ook niet met behulp van speciale middelen - zoals dat bij een wond op je huid gebeurt. Daarnaast kun je met zo'n kauwgum ook niet een specifieke plek behandelen. Gaatjes zitten vaak op plekken waar je tandenborstel moeilijk bij komt, dus hoe weet je zeker dat die kauwgum daar wel komt?'
De ingrediënten die de TikTokker in zijn video benoemt, komen volgens Volgenant niet uit de lucht vallen. 'Uiteindelijk zijn dat dingen die misschien een klein beetje helpen, maar niet genoeg om cariës te helen. Dan is mondzorg veel belangrijker. Er zijn wel verschillende onderzoeken gaande die de werking van bijvoorbeeld nano-hydroxyapatite vergelijken met fluoride - wat nu in veel tandpasta zit, maar de resultaten betwijfelen we nog. Hydroxyapetite is de bouwsteen van je glazuur, maar de enkele bewijzen dat het cariësremmend of -herstellend zou zijn, zijn niet overtuigend genoeg. Wetenschappers zijn druk bezig naar middelen die je helpen om gaatjes te helen, maar helaas hebben we het ei van Columbus nog niet ontdekt.'
Fluoride is daarentegen wel erg belangrijk voor de gebitsgezondheid. 'Die stof zit tegenwoordig in de meeste tandpasta's, maar werd ooit ontdekt in regio's waar mensen veel minder gaatjes hadden vergeleken met andere regio's die verder vergelijkbaar waren.' In de gebieden waar mensen minder gaatjes hadden, bleek fluoride van nature in het drinkwater aanwezig. 'Sinds we fluoride in onze tandpasta hebben, is onze gebitsgezondheid ook beter,' aldus Volgenant. 'Daarnaast zorgen we ook gewoon beter voor onze tanden.'
DIY een gezond gebit Het proces van het vormen van een gaatje verloopt volgens Volgenant anders dan veel mensen denken. 'Het zit er niet binnen één dag, daar gaan vaak maanden of zelfs járen overheen, en tijdens dat proces heb je wél invloed. Als het gat er eenmaal echt zit, zal je dat in de meeste gevallen toch echt moeten laten vullen bij de tandarts.' Volgens Volgenant is preventie en mondzorg heel belangrijk, en kun je daarmee ook in de gaten houden hoe eventuele (beginnende) gaatjes zich ontwikkelen. 'Ik adviseer iedereen om door te vragen aan de tandarts of er tekenen zijn dat je een gaatje krijgt. Dat is te zien aan kleine witte puntjes, of met behulp van röntenfoto's. Beginnende gaatjes zijn nog te helen, maar in dat stadium ben je zelf nog niet bewust van het gaatje. Toch zijn er een aantal dingen die je wél kunt doen.'
Lees ook: Holy shit: flossen blijkt niet alleen goed voor je tanden, maar ook voor je brein?
Denk bijvoorbeeld aan het welbekende twee keer per dag poetsen, flossen en regelmatig naar de tandarts gaan. Maar ook een belangrijk punt is voedingsgewoontes, zegt Volgenant. 'Diëtisten willen graag dat je je maaltijden zo veel mogelijk verspreidt over de dag, maar wij tandartsen willen juist dat je maximaal 7 eetmomenten op een dag hebt. Die zak drop kun je dus voor je tanden beter in één keer opeten, dan dat je een zakje in de auto hebt en er af en toe eentje neemt. Daarnaast is gezonde voeding het minderen van suikers ook erg belangrijk.' Suikervrije drop dus, got it.
'En heb je eenmaal een gaatje laten vullen? Zorg dat je dan ook naar je gewoontes kijkt zodat je cariës in de toekomst kunt voorkomen. Heb je sinds kort nieuwe medicijnen of last van gezondheidsklachten? Maar vooral ook: ben je meer gaan snoepen? Was je afgelopen maanden steeds verkouden, en heb je veel keelsnoepjes gehad? Maar ook bij studenten die op kamers gaan zien we vaker gaatjes, omdat ze hun tandarts thuis minder vaak bezoeken.' Oftewel: voorkomen is beter dan genezen. Laten we het daarop houden.
delen

Sanne Roes
InstagramSanne Roes is geboren in 2000 (je weet wel, dat jaar dat de wereld zou vergaan maar toch gewoon bleef draaien). Ze komt uit de Achterhoek maar kan geen woord dialect verstaan, behandelt haar planten alsof het haar kinderen zijn en zingt regelmatig - tot grote ergernis van de buren - de longen uit haar lijf onder de douche.