Die behoefte om je Spotify Wrapped te delen, waar komt die eigenlijk vandaan?

Het is alweer het tiende jaar dat Spotify ons tegen het einde van het jaar een persoonlijke samenvatting presenteert. Dit waren je favoriete artiesten, dit je favoriete nummers, zoveel minuten heb je geluisterd en vergeet podcasts niet, want ook die heb je verslonden. Oh, en dit type ben je op basis van je luistergedrag (blijkbaar kun je een 'vampier' zijn op basis van je muziekkeuze?). Is het riedeltje voorbij, dan volgen er een aantal afbeeldingen die je kunt delen op social media en in appgroepen.

Lees ook: Dreams do come true: blijkbaar kun je Spotify roze maken (en zo doe je dat)

En dat doen we. Massaal. In 2021 deelden zestig miljoen mensen hun Wrapped op de socials, en de versie van 2023 noemde Spotify 'the biggest ever'. Spotify hoeft haast geen advertentiekosten meer te maken, want begin december is de muziekdienst o-ver-al. Iets wat ze zelf overigens ook niet hadden verwacht, aldus creatief directeur Alex Bodman aan Variety.

Maar hoe doen ze dat dan, is een vraag waar veel (jaloerse) marketeers zich over buigen. Welkom emotie Allereerst werkt Spotify Wrapped ontzéttend op onze emotie. Of het overzicht nu je guilty pleasure is, muziek die je doet denken aan een emotioneel moment of juist vergeten favorieten bevat, het is een beetje, zoals de Amerikaanse journalist Haley Weiss mooi beschreef in The Atlantic, als 'het terugzien van een oude beste vriendin waarmee je het contact bent verloren'. Door de emotie die we vervolgens voelen, knallen we het jaaroverzicht graag de ether in. Net zoals we doen met kiekjes van mijlpalen waar we trots op zijn, kinderfoto's die ons ontroeren of vakantieplaatjes die ons nostalgisch maken (het is immers niet alsof iemand anders daarop zit te wachten). Wat muziek je me nou? Maar dat niet alleen, die deeldrang heeft ook te maken met dat het Wrapped-format een goede gespreksstarter is. 'Muziek laat ons onszelf uitdrukken door middel van de expressie van iemand anders. Die verbinding is heel belangrijk,' vertelt psycholoog Audrey Tang aan The Independent. Al helemaal als het jaar dat je achter de rug hebt, niet zo gezellig was. 'Door het overzicht te delen erkennen we aan onszelf dat we iets vervelends hebben meegemaakt en tegenover anderen is het maar één stap verwijderd van zeggen: 'God, ik heb een vervelend jaar gehad.'' Kom maar met dat kapitaal De laatste reden is iets minder aandoenlijk, want ons ego entered the chat. Spotify Wrapped is een weerspiegeling van onze (goede) smaak en heeft daarmee alles te maken met ons 'cultureel kapitaal'. Dit begrip, dat een paar decennia geleden geïntroduceerd werd door de filosoof Pierre Bourdieu, verwijst naar kennis van culturele codes, zoals bepaald taalgebruik, kleding of eten. Het hebben van cultureel kapitaal zorgt er vervolgens voor dat je bepaalde sociale privileges behaalt of behoudt. Je status in een maatschappij (in andere woorden: tot welke klasse je behoort) heeft volgens Bourdieu namelijk niet alleen te maken met hoe rijk je bent (economisch kapitaal) of je netwerk (sociaal kapitaal), maar ook met hoeveel kennis je van cultuur hebt.

Lees ook: Wil je zien: Spotify maakt playlists op basis van je luistergedrag, en de namen zijn bloedeerlijk

Sterker nog, dat cultureel kapitaal is tegenwoordig alleen maar belangrijker geworden, vertelt filosoof Dick Pels aan Het Parool. 'Het is nu subtieler en verloopt via codes die voor mensen die niet tot de hogere klasse behoren moeilijker te doorgronden zijn. Het etaleren van je smaak is een van de manieren waarop je kunt laten zien bij wie je hoort.' Dus heb je afgelopen zomer niet alleen maar Zwemmen in Bacardi Lemon grijs gedraaid (al kan je daar ook trots op zijn, moet jij weten), maar ben je tevreden met de namen en variatie in jouw Wrapped, dan is de kans groot dat je de behoefte voelt om 'm te delen. Even die sociale status verzekeren, ja toch. En dan nu snel die foute hits op repeat, want Spotify begint pas 1 januari weer met tellen voor jouw Spotify Wrapped 2025. 'Ik wil zwemméééén..'