Als de feestdagen eenmaal voorbij zijn, lijkt de wereld in een pauze te glijden. Voor velen is januari het startschot om opnieuw te beginnen. Ik heb dat zelf vooral na een zomervakantie, als mijn man twee weken lang in Italië de lekkerste pasta’s gekookt heeft en je met z'n allen alleen maar gelummeld hebt. Maar ongeacht wanneer je start, hoe start je écht fris, in je hoofd en in de ruimte om je heen?

De eerste stap naar een helderdere start ligt voor mij in mijn huis. Door flink op te ruimen, bijvoorbeeld. Overvolle kasten, lades, stapels vergeten spullen: ik pak ze graag aan, die eerste weken van januari. Soms is dat niet zomaar opruimen, maar ook een vorm van loslaten. De oude tekeningen en knutselwerken van de kinderen, de eerste echo's, babykleding, alles is ontroerend hieraan. En dan die dozen vol met knipsels, foto's en plakboeken gemaakt door mijn moeder, brieven en kaartjes.

Het uitmesten ervan is echt een trip down memory lane. Foto's van mij met gitzwart kort haar toen ik als veertienjarige puber heimelijk verliefd was op een jongen die op donker haar viel (zonder resultaat overigens). Het cassettebandje van Whitney Houston (I Wanna Dance With Somebody) dat ik suf gedraaid heb, foto's van mijn eerste keer naar Parijs met mijn toenmalige vriendje, diploma's van de lagere school ('Chantal kan al goed lezen, ook nieuwe woordjes'), beoordelingen van de Hogeschool voor de Kunsten ('Laat je niet altijd de kaas van het brood eten! Je bent te bescheiden, Chantal! Hier moet je echt aan werken!'), foto's en recensies van mijn eerste musicals, handgeschreven briefjes van Mies Bouwman ('Ik volg je, je doet het goed!'), foto's en rouwkaarten van dierbaren die ik mis, alles komt voorbij.

Ik krijg dan altijd een brok in mijn keel, een mengeling van geluk en melancholie. Dat ik bijvoorbeeld baal dat ik positieve recensies me totaal niet kan herinneren, terwijl ik die ene negatieve kan citeren. Nee, ik ben niet vies van een tikkeltje melodramatisch doen begin januari. 

Maar een frisse start betekent meer dan alleen een opgeruimd huis, het is ook de innerlijke rust die ik aan het begin van een nieuw jaar zoek. Ik probeer me nou eens niet bij voorbaat al zorgen te maken over dingen die dit komende jaar misschien toch nooit gaan gebeuren, vooral niet over zaken waarover ik geen controle heb. Loslaten wat je niet kunt veranderen dus, en ook het loslaten van zaken waar je geen moer mee te maken hebt. Ik heb de neiging altijd à la minute in een boksring te springen, zelfs als het mijn wedstrijd helemaal niet is. 'Kan ik helpen?', 'Wie doet jou pijn? Ik pak 'm, hoor! Ik vang die klappen wel op joh!', 'Is dat wel waar wat daar nu gezegd wordt? Nee? O, dan ga ik dat weleens even onderzoeken en rechtzetten!' Een prachtige eigenschap, vinden mensen om me heen. Maar ik zeg je, ook doodvermoeiend soms. 

Dus dit jaar ga ik het anders aanpakken. Even niet die rol aannemen van eeuwige 'klassenvertegenwoordiger'. En die van 'vakbondsleider' en 'oplosser van ieders sores' moet ik komend jaar ook maar eens aan me voorbij laten gaan. De liegbeesten en eromheendraaiers lopen toch wel tegen de lamp. Dat zie je zo duidelijk gebeuren. Wat troebel is komt altijd bovendrijven, zegt mijn moeder vaak. Kwetsbaarheid en transparantie laten zien is retemoeilijk, maar brengt uiteindelijk de meeste rust. 

En dan is er nog de kunst van het gesprek en de confrontatie met elkaar aangaan om opheldering te krijgen. Ik deed dat het afgelopen jaar en het heeft me zo enorm geholpen. Mijn gedachten over sommige mensen zijn nu pas echt helder geworden en dat heeft me alleen maar sterker gemaakt. Hierdoor heb ik deze relaties los kunnen laten, ik hoef er nu niks meer mee. Ook dat is een vorm van opruimen. Misschien is dit nieuwe jaar ook voor jou wel hét jaar om dergelijke zaken aan te pakken? Wellicht ook om met iemand te praten die je hiermee helpt, om je hart te luchten, de zaken op te helderen – al deze dingen creëren zoveel meer ruimte en rust in je hoofd. 

Minder of het liefst zo weinig mogelijk vermoeiende spanningen meer. Gewoon, helderheid. Probeer de komende weken eens fris te beginnen. Met een opgeruimd huis, maar vooral een opgeruimd hoofd en hart.